مديريت مزرعه پرورش ماهي مدار بسته
بهره برداري صحيح و اصولي از سرمايه گذاري هاي مختلف در عرصه هاي شيلاتي به ويژه تكثير و پرورشي آبزيان مستلزم بكارگيري نيروي انساني ماهر و كارآمد كه داراي اطلاعات و دانش لازم براي استفاده از فناوري روز دنيا در اين حرفه باشد.
يك مدير در سيستم مدار بسته مأموزيت دارد كه با كنترل قسمت هاي در حال كار سيستم و بازديد از سيستم هاي هشدار دهنده نه تنها از كار صحيح قسمت ها مطمئن شود بلكه فاكتورهاي فيزيكي و شيميايي آب سيستم را در دامنه تعريف شده كنترل كند تا در محاسبات برنامه ريزي شده خللي ايجاد نشود. به همين منظور دو مورد از وظايف مهم يك مدير مي باشد يكي بازديدهاي روزانه و ديگري بازديدهاي هفتگي كه در ذيل به شرح آنها مي پردازيم:
الف) كارهاي روزانه
كارهاي مهم روزانه مدير كارگاه عبارتند از:
بازديد و بررسي رفتار ماهيان داخل حوضچه ها و كيفيت آب و مقدار ورود و خروج آن در طول روز.
كنترل كاركرد دستگاه هاي غذاده و نحوه توزيع و پخش آن و كيفيت غذا، غذاگيري و اشتهاي ماهيان.
تميز كردن داخل لوله هاي خروجي حوضچه ها و اطمينان از عدم خروج ماهي به خصوص بچه ماهي ها كه در وزن هاي كوچك هستند.
تميز كردن لوله هاي اكسيژن رسان داخل حوضچه ها و تميز كردن سنسورها جهت انتقال صحيح وضعيت به سيستم هشدار دهنده.
نمونه برداري از آب سيستم براي آزمايشات روزمره مثل اندازه گيري كدورت، آمونيوم، نيترات و نيتريت و PH و آلكانيتي.
اطمينان از تزريق اكسيژن و دماي آب هركدام از حوضچه هاي ماهيدار شده.
بررسي كيفيت و كدورت آب هر حوضچه چنانچه كدورت بيش از حد انتظار باشد ممكن است نحوه غذادهي و سيفون خروجي استخر بررسي مي شود.
بازديد از صافي هاي زيستي چكه اي و مستغرق.
بازديد از آب در گردش و صافي توري دوار و اطمينان از كانالهاي شستشوي صافي توري دوار و كار يكنواخت افشانهاي آب.
بررسي سطح آب داخل هر يك از حوضچه ها و در نهايت سطح آب داخل سيستم.
ثبت آب مصرفي داخل سيستم از طريق كنتور حجمي نصب شده ورودي.
بازديد از تابلوي نشان دهنده مقدار اكسيژن درون سيستم و PH داخل آن.
كنترل مقدار عبور آب براي اطمينان از تأمين اكسيژن مورد نياز براي صافي هاي زيستي مستغرق و چكهاي.
حصول اطمينان از غيرعادي نبودن صداي موتور پمپ ها.
در حوضچه هاي پرورش ابتدا هر صبح بايد رفتار ماهي و كيفيت آب را كنترل كرد تا از مناسب بودن شرايط استخر اطمينان حاصل كرد. البته اين كار در روز بايد چندين بار تكرار شود. اطمينان از كاركرد دستگاه هاي غذادهي مورد بررسي قرار گيرد و مقدار غذاي هر حوضچه در دستگاه غذاده مربوط ريخته شود منافذ توري خروجي آب تعبيه شده در سيني و لوله مكش كف بايد حداقل يكبار در روز با برس تميز شود. در هنگامي كه ماهيان با سايز كوچكتر در حوضچه ها هستند تميز كردن بايد چندين بار در روز انجام گيرد. عنصر حساس سنجش اكسيژن با پارچه نرم بطوريكه مقدار اكسيژن واقعي نشان داده شود بايد تميز شود چراكه اكثر هشدارهاي اشتباه در اثر كثيفي اين قسمت مي باشد. يكي از كارهاي مهم مدير توليد در سيستم نمونه گيري روزانه آب است. اين كار حتماً بايد از يك مكان و در زمان مشخص صورت گيرد تا داده ها با يكديگر قابل مقايسه باشند به نحوي كه در مكان هاي خاص نمونه برداشته شود و تأثيرات دستگاه ها و قسمتها از روي جداول ضميمه كه قبلاً به ثبت رسيده اند مورد ارزيابي عملكرد قرار گيرد.
كنترل فاكتورهاي فيزيكي و شيميايي
آمونيوم، نيتريت، نيترات، PH، دي اكسيدكربن، درجه حرارت و قليائيت و ... بايد در فرم مخصوص آناليز روزانه ثبت شود. ارزيابي هرگونه تغييرات در فاكتورهاي ذكر شده و كيفيت آب بسيار مهم است. اگر موردي غيرعادي به نظر مي رسد سريعاً بايد اصلاح شود. اكسيژن محلول در آب حوضچه ها بايد بررسي شود و دماي واقعي آب ثبت شود. در صورت مشاهده كدورت بايد مقدار غذادهي كم شود و يا تا اندازه اي كم شود كه مشكل بوجود آمده برطرف شود. كنترل و بررسي روزانه عملكرد صافي توري دوار و افشانك هاي آن براي اطمينان از عدم گرفتگي آنها توسط مواد جامد معلق ضروري است. همچنين صافي هاي زيستي مستغرق و چكه اي و عبور آب در زير فيلتر از قسمت تحتاني و كف حوضچه ذخيره آب بايد كنترل شود.
كارهاي هفتگي:
در اين سيستم علاوه بر كارهاي روزانه پرورش ماهي، بررسي هاي هفتگي نيز بايد انجام شود كه عبارتند از:
بررسي و بازديد از عدم وجود پارازيت ها و آلودگي در حوضچه هاي پرورش.
آزمايش و كنترل سيستم هشدار دهنده.
كاليبره كردن اكسيژن متر (سنسورهاي اكسيژن دورن آب)
آزمايش و كنترل سيستم اكسيژن رسان اضطراري
بازديد و كنترل كليد پمپ هاي سيركوله و غيره داخل سيستم.
اطمينان از سالم بودن برق و چراغها و كليدهاي مربوطه
كنترل برق و ژنراتور اضطراري سيستم.